Ervaringen met Windows 10 –

Windows 10 begint her en der te verschijnen op PCs van klanten. Het besturingssysteem wordt tegenwoordig op veel nieuwe PCs en laptops meegeleverd. Een andere veel voorkomende wijze van installatie van Windows 10 is momenteel zeker via de automatische updates van Windows 7 en Windows 8/8.1 PCs. Het is hierbij wel belangrijk dat u zich ervan bewust bent dat u Windows 10 zult ontvangen op uw PC wanneer er hierop bepaalde updates geïnstalleerd zijn. Het betreft met name update KB3035583. Er zijn echter ook andere updates die eraan kunnen bijbragen dat Windows 10 op uw PC geïnstalleerd wordt. U herkent de update KB3035583 indien deze op uw PC geïnstalleerd is aan het witte windows icoontje in het meldingsgedeelte van uw taakbalk, dicht bij de klok. Wanneer u de muis hierop wijst ziet u de tekst “Get Windows 10” of “Windows 10 verkrijgen” of iets dergelijks. Het proces van de update heet GWX.exe en valt wanneer deze update op uw PC geïnstalleerd is te vinden in taakbeheer.

U kunt in configuratiescherm -> programma’s en onderdelen via de link “geïnstalleerde windows updates weergeven” controleren of update KB3035583 in de lijst staat. Wilt u uit voorzichtigheid om potentiële problemen te voorkomen nog niet upgraden naar windows 10, adviseer ik u om KB3035583 te verwijderen. Ook kunt u in de windows update instellingen het ontvangen van “aanbevolen” updates uitschakelen om te voorkomen dat uw PC vanzelf geupgrade wordt naar Windows 10. Het blijft echter een zaak van waakzaam blijven op deze update en het proces GWX.exe dat soms zelfs na deïnstallatie en een herstart wederom actief kan worden. Er zijn ook andere updates die te maken hebben met de bevordering van het installeren van Windows 10 op PCs. Deze updates worden soms van de status “optioneel” naar “aanbevolen” opgewaardeerd door de fabrikant waardoor deze updates opnieuw op te installeren overzichten terecht komt. Wilt u deze updates niet installeren, schakelt u deze dan wederom uit door deze te verbergen.

Inmiddels zijn er zodanig veel updates bij gekomen die te maken hebben met de windows 10 upgrade dat dit niet meer eenvoudig te documenteren valt. Ook de verwijdering van GWX.exe gaat soms zeer moeizaam. Verder zijn er specifieke updates uitgebracht die verschillen KB nummer tussen windows 7 en windows 8. Ziet u GWX.exe actief staan kunt u ook contact opnemen voor het nalopen van de windows updates en het verwijderen en uitschakelen van de betreffende updates. Bij een nieuwe windows 8.1 installatie is het aan te bevelen om alle geavanceerde opties goed na te kijken en aan te passen, en de internet verbinding tijdens de installatie uit te laten door bijvoorbeeld de netwerkkabel eruit te halen.

Als ICT serviceverlener heb ik door de jaren heen veel ervaringen opgedaan met de impact van nieuwe besturingssystemen op gebruikers. In Windows 10 zijn uiteraard weer een aantal zaken anders vergeleken met de vroegere Windows besturingssystemen. Het uiterlijk is enigszins gewijzigd, maar ook fundamenteel in de technische werking zijn er belangrijke verschillen met Windows 7 en 8. Waar ik graag melding over wil maken zijn de meer ingrijpende wijzigingen waarmee gebruikers worden geconfronteerd en waarbij er potentieel problemen of hinder kan worden ondervonden. Websites die Windows 10 introduceren vindt u immers zeer makkelijk. Echter voor zakelijke gebruikers is het veel meer van belang of er zonder hinder kan worden doorgewerkt met een nieuw besturingssysteem.

Belangrijke eigenschappen
Een aantal algemeen te noemen punten die ik tegengekomen ben in Windows 10, die de moeite waard zijn om ervan kennis te nemen:
– updates worden in windows 10 automatisch geïnstalleerd en kunnen niet echt meer uitgeschakeld worden indien niet gewenst
– indien er bepaalde stuurprogramma problemen optreden in windows 10 werken soms bepaalde menu’s en apps niet meer en kunnen diverse instellingen niet meer aangepast worden en kan men geen updates meer installeren.
– er wordt informatie over het gebruik van windows doorgegeven via internet aan de fabrikant. Dit kunnen sommige gebruikers als ongewenst zien. Ook bij windows 8 moet u hierop letten indien u dit een belangrijk punt vindt.

Windows 10 en de toegang tot een linux samba bestandsserver.

Update: speciaal voor dit probleem heb ik een nieuwe pagina geschreven, deze is hier te vinden.
Samba is de linux implementatie van het windows bestandsdelingsprotocol. Samba is open source software en dus gratis in het gebruik. Het is gebleken dat de toegang tot een samba bestandsserver in de meeste gevallen met een windows 10 PC niet meer functioneert. De reden hiervan is dat Microsoft de beveiliging van bestandstoegang vanuit een windows 10 client aanzienlijk heeft aangescherpt. Beveiliging is uiteraard noodzakelijk en zeer belangrijk, echter beveiliging kan al snel een probleem gaan vormen wanneer een eigen server op uw lokale netwerk door een Windows 10 PC in uw bedrijfsnetwerk niet meer wordt “vertrouwd”. Met name wanneer er zich hierop uw belangrijke documenten en bestanden bevinden waarmee gewerkt moet kunnen worden. Enig googlen levert al snel een mogelijke oplossing nummer één op, namelijk door in de registry editor de parameter HKLM\SYSTEM\CurrentControlSet\Services\LanmanWorkstation\Parameters\AllowInsecureGuestAuth aan te maken en deze de waarde 1 te geven. Bij testen blijkt echter in de praktijk dat dit niet helpt. Potentiële oplossing nummer twee zou zijn om via configuratiescherm -> referentiebeheer een referentie aan te maken naar de samba bestandsserver en de gebruikersnaam/wachtwoord hierbij op te slaan. Dit kan middels een hostnaam of een IP Adres waarmee naar de samba server wordt gerefereerd. Wederom bleek bij testen dat dit in veel gevallen niet werkt.
Er is zeker iets vreemds en meer specifieks aan de hand betreffende dit probleem. Wat onder andere te lezen valt in samba userlists, is dat Windows 10 bij toegang tot een linux bestandsserver het zeer nieuwe SMB3_11 protocol onderhandelt hetgeen momenteel bij de meeste samba servers niet goed gaat. Er is echter meer aan de hand want bij het koppelen van een gedeelde map op een Windows XP PC is er geen enkel probleem om dit vanuit Windows 10 te doen. Hierbij weten we zeker dat XP het SMB3_11 protocol niet heeft aangeboden omdat dit te nieuw is. Toch verloopt de onderhandeling tussen windows 10 client en Windows XP PC vreemd genoeg wel met succes. Linux samba shares worden dus blijkbaar anders beschouwd door Windows 10 dan windows SMB shares. Hoe dit verschil ontstaat is op dit moment nog niet helemaal duidelijk.
Er is er al wel een methode om het probleem te verhelpen, hoewel deze methode niet bijzonder elegant te noemen valt. Wat is gebleken, is dat bij uitschakelen van het SMB3 protocol op de windows 10 client PC het koppelen van de samba share wel lukt. Hierna zijn samba shares wel toegankelijk.
Uitschakelen van het SMB 2/3 protocol op een Windows 10 client PC gaat op de volgende wijze:
In een CMD scherm met administrator bevoegdheden uitvoeren:
sc.exe config lanmanworkstation depend= bowser/mrxsmb10/nsi
sc.exe config mrxsmb20 start= disabled

Hierna de PC herstarten.
Weer inschakelen gaat middels de volgende commando’s:
sc.exe config lanmanworkstation depend= bowser/mrxsmb10/mrxsmb20/nsi
sc.exe config mrxsmb20 start= auto

Hierna wederom de PC herstarten.
Waarom is deze methode een niet bijzonder elegante oplossing? Dat heeft ermee te maken wat er inmiddels allemaal in de nieuwe versies 2 en 3 van het SMB protocol verbeterd is. Door een ouder protocol SMB 1 te gebruiken mist u enkele inmiddels gemaakte verbeteringen in het protocol. Hier staat echter wel tegenover dat u tenminste uw samba server weer kunt gebruiken. Praktisch gebruik weegt in veel gevallen het zwaarst, vandaar dat ik hierover alvast bericht.
Ook is er te lezen op de websites van samba.org dat de nieuwste versie van een Samba server, versie 4.3.0, het SMB3_11 protocol van Windows 10 ondersteunt. Dat zal zeker ook het geval zijn, echter de eerste tests met een zelf uit de source code geïnstalleerde samba server 4.3.0 onder CentOS linux heeft helaas nog niet de oplossing geboden om de share ook op SMB3_11 niveau te kunnen koppelen met een Windows 10 PC. Uiteraard zal ik hier berichten indien dit wel is gelukt. Samba server software bestaat al sinds de jaren 90 en is een breed toegepaste oplossing waaraan continu hard wordt gewerkt om deze verder te ontwikkelen en uit te breiden met nieuwe functionaliteit. Samba software vindt u ook in NAS apparaten en internet routers die bestandsdeling middels een aangesloten USB harddisk bieden en nog meer apparaten, en op professioneel niveau uiteraard in volwaardige linux bestandsopslagservers.

Referenties:
http://answers.microsoft.com/en-us/insider/forum/insider_wintp-insider_web/fix-windows-10-and-network-share-problems/f9b6d62d-839f-49a4-8fe9-7becc01aa911?tm=1435842396469
https://lime-technology.com/forum/index.php?PHPSESSID=99ce3bd93cc841a1ed355f56bef9a5a0&topic=37835.15
https://lists.samba.org/archive/samba/2015-September/193886.html
https://support.microsoft.com/en-us/kb/2696547
https://www.samba.org/samba/latest_news.html#4.3.0

De informatie zoals beschikbaar gesteld op deze website is puur informatief bedoeld en met uiterste zorgvuldigheid samengesteld. Voordat u eventuele tips en adviezen op deze website uitvoert moet u zich wel bewust zijn dat dit ten alle tijde geheel voor uw eigen risico is, Knaap IC kan hiervoor geen aansprakelijkheid accepteren. Het is niet toegestaan zonder uitdrukkelijke toestemming van Knaap IC kopieën te maken en/of te publiceren van de tekst en informatie op deze website. Vindt u de informatie nuttig en wilt u deze onder de aandacht brengen bij bezoekers van uw eigen website of blog, verzorgt u dan uitsluitend een link naar de betreffende pagina.